استعمار انگلستان و از بین بردن زبان پارسی در شبهقاره هند
زبان فارسی پیش از آنکه هندوستان مستعمره انگلستان شود، دومین زبان رسمی این کشور (در دوره گورکانیان زبان رسمی) و زبان فرهنگی و علمی بشمار میرفت. اما پس از استعمار، انگلیسیها درسال ۱۸۳۲ با زور انگلیسی را جایگزین فارسی کردند.
همانندیهای فراوان میان زبان اوستا و سانسکریت هم نشانه دیگری از پیوند دیرینهٔ ایران و شبه قاره دارد. در دوران اشکانیان (۲۲۶–۲۴۹ ق. م) این روابط رو به گسترش نهاد تا اینکه در زمان ساسانیان (۲۲۶ ق. م - ۶۵۲ م) با وجود ترجمهٔ کتابهای مهم هندی مانند «کلیله و دمنه» در عصر انوشیروان، پیوستگیهای فرهنگی قوت گرفت
زبان فارسی در دورهٔ غزنویان به هند راه یافت در آن دوره پارسی، زبان ادبیات، شعر، فرهنگ و دانش بود. با تأسیس امپراتوری مغول هندوستان به اوج پیشرفت خود در هند رسید و زبان رسمی هندوستان شد.
زبان فارسی در دورهٔ غزنویان به هند راه یافت در آن دوره پارسی، زبان ادبیات، شعر، فرهنگ و دانش بود. با تأسیس امپراتوری مغول هندوستان به اوج پیشرفت خود در هند رسید و زبان رسمی هندوستان شد.
زبان فارسی هندوستان شاعران بزرگی همچون بیدل دهلوی، و امیر خسرو دهلوی و دستگاه شعری سبک هندی را در خود پروراند. از دیگر شاعران نامدار فارسی زبان شبه قاره هندوستان، میتوان از اقبال لاهوری نام برد.
« در یک دورهای در هندوستان زبان پارسی گسترش پیدا کرد و به بخشهای دیگر جهان هم راه یافت . بزرگترین شاهد این امر هم روزنامه ی «حبلالمتین» است که از زمان ناصرالدین شاه قاجار تا رضاشاه پهلوی به مدت ۴۴ سال در کلکته هند منتشر شد. این روزنامه از هنگکنگ تا جزیره ی مالت، کرت، کربلا، نجف، قفقاز، مصر، عراق و عثمانی ترویج پیدا کرد به این علت که روزنامه بدون سانسوری بود و به همه جا فرستاده میشد. الان تصور نمیکنم هیچ روزنامهای در ایران به چنین جزایر دور و شهرهایی فرستاده شود .
« در یک دورهای در هندوستان زبان پارسی گسترش پیدا کرد و به بخشهای دیگر جهان هم راه یافت . بزرگترین شاهد این امر هم روزنامه ی «حبلالمتین» است که از زمان ناصرالدین شاه قاجار تا رضاشاه پهلوی به مدت ۴۴ سال در کلکته هند منتشر شد. این روزنامه از هنگکنگ تا جزیره ی مالت، کرت، کربلا، نجف، قفقاز، مصر، عراق و عثمانی ترویج پیدا کرد به این علت که روزنامه بدون سانسوری بود و به همه جا فرستاده میشد. الان تصور نمیکنم هیچ روزنامهای در ایران به چنین جزایر دور و شهرهایی فرستاده شود .
بنابراین از سال ۱۸۲۲ در هندوستان روزنامه ی فارسی منتشر میشد، تقریبا در دوران سلطنت فتحعلی شاه. این اطلاعات در کتابخانهها و مراکز اسناد آمریکایی نگهداری میشود. در یکی از این سندها آمده که یکی از دانشمندان ایرانی یک شماره ی مخصوص ایراننامه به مطبوعات ایران در هندوستان اختصاص داد . بنابراین زبان فارسی در آن دورهها زبان فرهنگی هندوستان بوده است. حتی « جواهر لعل نهرو» گفته است که در کودکی زبان فارسی میخوانده است . بنابراین در هند همه ناگزیر بودند زبان فارسی را بیاموزند
کمپانی هند شرقی کمکم نفوذ این زبان در هندوستان را ریشهکن کرد و عدهای را از هند به انگلستان برد و « مدرسه زبانهای شرقی» را در لندن را افتتاح کرد. بنابراین پس از یک دوره زبان انگلیسی زبان رسمی هندوستان شد. از سال ۱۷۵۷ میلادی که پس از شورش سپاهیان و سربازان هندی دولت هند از سوی نیروهای انگلیسیها مورد حمله قرار گرفت ، در هندوستان شورشی علیه دولت انگلستان برپا شد . کمپانی هند شرقی یک کمپانی دارای ارتش و وزارت امور خارجه بود و از آن زمان که هندیها را سرکوب کردند ، هندوستان مستعمره ی انگلستان شد . به عبارت دیگر تا آن تاریخ هند تحت توجهات کمپانی هند شرقی انگلستان بود ؛اما از آن دوره به بعد دیگر دولت تابع انگلستان شد و ارتشی انگلیسی درست شد که نام آن « ارتش هند انگلیسی » بود .
کمپانی هند شرقی کمکم نفوذ این زبان در هندوستان را ریشهکن کرد و عدهای را از هند به انگلستان برد و « مدرسه زبانهای شرقی» را در لندن را افتتاح کرد. بنابراین پس از یک دوره زبان انگلیسی زبان رسمی هندوستان شد. از سال ۱۷۵۷ میلادی که پس از شورش سپاهیان و سربازان هندی دولت هند از سوی نیروهای انگلیسیها مورد حمله قرار گرفت ، در هندوستان شورشی علیه دولت انگلستان برپا شد . کمپانی هند شرقی یک کمپانی دارای ارتش و وزارت امور خارجه بود و از آن زمان که هندیها را سرکوب کردند ، هندوستان مستعمره ی انگلستان شد . به عبارت دیگر تا آن تاریخ هند تحت توجهات کمپانی هند شرقی انگلستان بود ؛اما از آن دوره به بعد دیگر دولت تابع انگلستان شد و ارتشی انگلیسی درست شد که نام آن « ارتش هند انگلیسی » بود .
از این تاریخ به بعد یک نایبالسلطنه از انگلستان بر هند حکومت کرد که او کمکم فارسی را ریشهکن کرد ، به طوری که هر کس میخواست وارد دانشگاه، دادگستری یا دیگر مراکز عمومی شود باید به زبان انگلیسی صحبت میکرد. در کنار زبان انگلیسی در هر ایالت یک زبان محلی هم گذاشته شده بود. الان هم همانطور که گفتم ۱۴ زبان رسمی در هند وجود دارد که زبان رسمی هم انگلیسی است . برای نمونه ، اگر امروز ما بخواهیم با سفارت هند در ایران گفتگو یا نامه نگاری کینم ، به زبان انگلیسی پاسخ میدهند . البته قرار بود در سال ۱۹۶۵ این زبان برچیده شود اما روشن شد که این زبان در سراسر هند استفاده شده و حاکمیت دارد . بنابراین مردم سعی میکنند همه انگلیسی یاد بگیرند. اینطور شد که در هندوستان زبان انگلیسی جای زبان فارسی را گرفت و کمکم زبان فارسی جایگاه زبان علمی هندوستان را از دست داد .
در زمان قاجار تعدادی دانشجو بورسیه به هند فرستادند تا با آموزش زبان فارسی جایگاه زبان فارسی در هندوستان استوار کنند
از زمان حمله ی نادرشاه به هندوستان و پیش از آن از زمان مهاجرت پارسیان به هندوستان در دوره ی پس از ساسانیان، همیشه گروهی از ایرانیان در هندوستان بوده اند . البته این را هم نباید از نظر دور داشت که تعداد ایرانیان در هندوستان هم زیاد است؛ شاید یکی از علت هایی که هنوز هم عدهای در هند علاقهمند به فارسی هستند و این زبان در بخشی از این کشور رواج دارد ، حضور همین تعداد ایرانی در آنجا باشد. پس از آمدن اسلام به ایران بخشی از زرتشتیان که نخواستند در ایران بمانند به هندوستان رفتند . برخی با کشتی از جزیره ی هرمز به هند رفتند و چون مردمان ساکت و بیآزاری بودند، با آن همه فرقه و دین های گوناگون در هند کنار آمدند و با کسی از همان زمان ، کاری نداشتند . چنین بود که پارسیان در هند نفوذ پیدا کردند و آنها را « پارسیان هند» میگویند . بنابراین یکی از عوامل وجود زبان فارسی در هند همین زرتشتیان هستند. الان در هند سازمانی وجود دارد به نام « جمشید تاتا» که سرمایهگذاری گسترده ای در خدمات هواپیمایی، راهآهن، نوشابه و دیگر صنایع دارد . در زمان پهلوی دوم قرار بود عدهای از این زرتشتیان به ایران بیایند، تبلیغاتی هم در این زمینه شد وحتی عدهای از آنها برای بررسی وضعیت به ایران آمدند ، اما به هند بازگشتند . البته نسلهای جدید همینها دیگر فارسی نمیدانند
از زمان حمله ی نادرشاه به هندوستان و پیش از آن از زمان مهاجرت پارسیان به هندوستان در دوره ی پس از ساسانیان، همیشه گروهی از ایرانیان در هندوستان بوده اند . البته این را هم نباید از نظر دور داشت که تعداد ایرانیان در هندوستان هم زیاد است؛ شاید یکی از علت هایی که هنوز هم عدهای در هند علاقهمند به فارسی هستند و این زبان در بخشی از این کشور رواج دارد ، حضور همین تعداد ایرانی در آنجا باشد. پس از آمدن اسلام به ایران بخشی از زرتشتیان که نخواستند در ایران بمانند به هندوستان رفتند . برخی با کشتی از جزیره ی هرمز به هند رفتند و چون مردمان ساکت و بیآزاری بودند، با آن همه فرقه و دین های گوناگون در هند کنار آمدند و با کسی از همان زمان ، کاری نداشتند . چنین بود که پارسیان در هند نفوذ پیدا کردند و آنها را « پارسیان هند» میگویند . بنابراین یکی از عوامل وجود زبان فارسی در هند همین زرتشتیان هستند. الان در هند سازمانی وجود دارد به نام « جمشید تاتا» که سرمایهگذاری گسترده ای در خدمات هواپیمایی، راهآهن، نوشابه و دیگر صنایع دارد . در زمان پهلوی دوم قرار بود عدهای از این زرتشتیان به ایران بیایند، تبلیغاتی هم در این زمینه شد وحتی عدهای از آنها برای بررسی وضعیت به ایران آمدند ، اما به هند بازگشتند . البته نسلهای جدید همینها دیگر فارسی نمیدانند
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر